Giriş
Kedilerde dişileştirme ameliyatı Perineal Üretrostomi (PU), idrar çıkışını sağlamak için üretranın perineal bölgeye yeniden yönlendirildiği cerrahi bir prosedürdür. Özellikle tekrarlayan üretral tıkanmalar (obstrüksiyon) veya ciddi üretral hasar durumlarında hayat kurtarıcı bir müdahale olarak uygulanır. Bu yazıda, kedilerde perineal üretrostominin endikasyonları, cerrahi teknik, postoperatif bakım ve olası komplikasyonlar detaylı olarak ele alınacaktır.
Perineal Üretrostomi
Endikasyonlar (Hangi Durumlarda Yapılır?)
Perineal üretrostomi genellikle aşağıdaki durumlarda tercih edilir:
1. Üretral Obstrüksiyon (Tıkanma)
- Erkek kedilerde (özellikle kısırlaştırılmamış olanlarda) idrar yolu tıkanıklığı sık görülür.
- Üretral plaklar, mukus tıkaçları veya ürolitler (taşlar) nedeniyle idrar akışı engellenirse, PU hayat kurtarıcı olabilir.
2. Tekrarlayan Üretral Tıkanma Öyküsü
- Sürekli kateterizasyon gerektiren vakalarda kalıcı çözüm sağlar.
3. Üretral Travma veya Darlık (Striktür)
- Travma sonrası üretrada daralma veya yapısal bozukluk varsa.
- Uzun süreli kateter kullanımına bağlı darlık gelişmişse.
4. Üretral Tümörler veya Konjenital Anomaliler
- Üretrada tümör veya doğumsal darlık durumlarında.
Cerrahi Teknik
Perineal üretrostomi, genel anestezi altında yapılan bir cerrahi işlemdir. İşlem sırası şu şekildedir:
1. Preoperatif Hazırlık
- Hasta stabilizasyonu: Üretral tıkanıklık varsa önce kateterizasyon ve sıvı tedavisi yapılır.
- Antibiyotik profilaksisi: Enfeksiyon riskini azaltmak için preoperatif antibiyotik verilir.
- Perineal bölgenin tıraşı ve antisepsi.
2. Cerrahi Prosedür
- Pozisyon: Kedi, karın üstü (ventral rekumbensi) veya yan yatırılır, arka bacaklar hafifçe arkaya çekilir.
- İnsizyon: Perineal bölgede (testislerin arkasında) deri ve subkutan dokuda U veya V şeklinde bir kesi yapılır.
- Üretranın Tespiti: Penil üretra mobilize edilir ve geniş bir şekilde açılır.
- Üretranın Cilde Anastomozu: Üretra, cilt ile sütürlerle (emilebilir dikişlerle) birleştirilir.
- Geçici Kateter Yerleştirme: Bazı durumlarda ameliyat sonrası idrar akışını sağlamak için süprapubik kateter takılabilir.
3. Postoperatif Bakım
- Ağrı yönetimi: NSAID’ler veya opioidlerle analjezi sağlanır.
- Antibiyotik tedavisi: Enfeksiyon riskine göre 5-7 gün devam edilir.
- Elizabeth yakalığı: Kedinin yarayı yalamasını engellemek için kullanılır.
- İdrar akışının izlenmesi: İlk 24-48 saat idrar yapma durumu kontrol edilir.
- Pansuman ve yara bakımı: Gerektiğinde antiseptik solüsyonlarla temizlik yapılır.
Komplikasyonlar
Perineal üretrostomi genellikle başarılı bir prosedür olsa da bazı riskler taşır:
1. Enfeksiyon (Yara Yeri veya İdrar Yolu Enfeksiyonu)
- Belirtiler: Kızarıklık, şişlik, akıntı, ateş.
- Tedavi: Antibiyotik ve lokal bakım.
2. Stenoz (Üretrostomi Ağzında Daralma)
- Belirtiler: İdrar yapmada zorluk, damlama.
- Tedavi: Genişletme (dilatasyon) veya cerrahi revizyon gerekebilir.
3. İdrar Kaçırma (Üriner İnkontinans)
- Nedeni: Üretral sfinkter mekanizmasının bozulması.
- Tedavi: Medikal tedavi veya ek cerrahi gerekebilir.
4. Kanama
- Postoperatif hematom veya sızıntı şeklinde olabilir.
- Tedavi: Basınç uygulama veya cerrahi müdahale.
5. Üretrokutanöz Fistül
- İdrarın cilt altına sızması.
- Tedavi: Cerrahi onarım gerekebilir.
Prognoz ve Uzun Dönem Bakım
- Başarı oranı: Uygun vakalarda %80-90 başarı sağlanır.
- Tekrarlayan tıkanma riski: PU sonrası taş oluşumu devam edebilir, bu nedenle diyet yönetimi önemlidir.
- Önerilen diyet:
- Düşük magnezyumlu, idrar asitleştirici mamalar.
- Yeterli su alımı (ıslak mama tercih edilebilir).
- Düzenli veteriner kontrolleri: Üretral açıklığın kontrolü ve idrar analizi yapılmalıdır.
Sonuç
Kedilerde dişileştirme ameliyatı Perineal Üretrostomi, özellikle tekrarlayan üretral tıkanıklıklarda kalıcı bir çözüm sunar. Doğru endikasyonlarla yapıldığında hastanın yaşam kalitesini belirgin şekilde artırır.
Eskişehir veteriner kliniğimizden detaylı bilgi almak için arayabilirsiniz ?
05442861971